OPEN BIM
ARCHICAD kreuje nowe możliwości
Idea zastosowania wirtualnego modelu budynku (BIM) w projektowaniu pozwoliła na powstanie wielu skutecznych metod wspomagających procesy planowania i zarządzania przedsięwzięciami budowlanymi. Dotyczyły one zwłaszcza zagadnień związanych z gromadzeniem i udostępnianiem informacji, współpracy branżowej i podejmowania decyzji projektowych. Jednocześnie opracowane zostały standardy umożliwiające bezbłędną wymianę modeli pomiędzy różnymi platformami. ARCHICAD jest wiodącą platformą wdrażającą najnowsze rozwiązania z obszaru współpracy międzybranżowej w standardzie OPEN BIM.
IFC – Industry Foundation Classes
Problemy wymiany danych występowały od początku zastosowania komputerowych narzędzi wspomagających projektowanie. Były one w głównej mierze spowodowane różnorodnością formatów zapisu wynikającą z chęci promowania własnych rozwiązań przez poszczególnych dostawców oprogramowania. W latach 70-tch wymagania rządu USA związane z potrzebą zwiększenia efektywności współpracy przy realizacji projektów zbrojeniowych spowodowały wdrożenie takich formatów jak IGES (Initial Graphics Exchange Specification) lub STEP (Standard for the Exchange of Product model data), które stały się niezależnymi od producentów oprogramowania standardami stosowanymi w wielu gałęziach przemysłu. Potrzeba wymiany nie tylko danych geometrycznych, ale również informacji o elementach budynku zaowocowała pracami nad standardem IFC (Industry Foundation Classes). IFC to otwarty format wymiany danych, który powstał z myślą o ułatwieniu współpracy z wykorzystaniem wirtualnych modeli w wielobranżowym środowisku projektowym. Format IFC umożliwia wydajny import i eksport elementów 3D oraz powiązanych danych niegeometrycznych, niezależnie od aplikacji, jaka została użyta do stworzenia modelu. Graphisoft jest jednym z producentów oprogramowania, które zainicjowały i kontynuują prace nad standaryzacją w tym zakresie, jako aktywny członek buildingSMART Alliance – organizacji definiującej i certyfikującej rozwiązania OPEN BIM.
Funkcjonalności IFC
Aktualnie stosowanym wydaniem IFC jest opublikowana w 2008 roku wersja IFC2x3 TC1 (IFC2x Edition 3 Technical Corrigendum 1). W 2013 roku zostało opublikowane wydanie IFC4 zawierające wiele udoskonaleń polegających głównie na poszerzeniu katalogu elementów i usług budowalnych. Zmienione lub dodane zostały zagadnienia dotyczące projektowania i analizy konstrukcji, analizy energetycznej, odziaływania na środowisko, możliwości powiązania z systemami GIS lub harmonogramowania i analizy kosztów. Dodana została obsługa powierzchni NURBS oraz złożonych powierzchni parametrycznych. Aktualnie trwają prace nad formatem IFC5 który jest obecnie w fazie wczesnego planowania. Zakłada się, że będzie obejmował pełne wsparcie dla różnych obszarów infrastruktury i więcej możliwości parametrycznych. ARCHICAD obsługuje import i eksport IFC zarówno dla wersji IFC2x3, jak i IFC4. Przyjazny dla użytkownika interfejs i szerokie możliwości konfiguracji niestandardowej sprawiają, że zastosowanie IFC umożliwia efektywną komunikację oraz szybkie i łatwe wykrywanie błędów w trakcie pracy nad projektem wielobranżowym. Dla zapewnienia poprawnej zawartości modelu IFC opracowane zostały definicje widoku modelu (MVD – Model View Definition) stanowiące zalecenie dotyczące danych i elementów, które powinien zawierać model IFC, w zależności od schematów współpracy międzybranżowej.
Wymiana międzybranżowa modeli
W programie ARCHICAD zaimplementowane zostały wszystkie rozwiązania niezbędne do skutecznej wymiany międzybranżowej modeli BIM. Podstawową definicją widoku modelu jest widok koordynacji (Coordination View V2.0). Był on pierwszą definicją widoku opracowaną przez buildingSMART International i jest obecnie najszerzej zaimplementowanym widokiem schematu IFC. ARCHICAD jest jednym z pierwszych programów jakie uzyskały certyfikację w tym zakresie. Dzięki zastosowaniu otwartych standardów OPEN BIM, modele mogą być skutecznie wymieniane, łączone i analizowane. Dotyczy to wszystkich procesów takich jak przeglądanie, porównywanie, generowanie dokumentacji i zestawień lub wykorzystanie automatycznych analiz i metod komunikacji. Zastosowanie formatu IFC wspierane jest w ARCHICADzie przez różnorodne narzędzia i ustawienia umożliwiające prawidłowe przygotowanie i konfigurację modelu do wymiany międzybranżowej. Poczynając od automatycznego systemu łączenia elementów modelu bazujących na priorytetach materiałów budowalnych, poprzez różne możliwości ich identyfikacji i klasyfikacji po gotowe schematy konfiguracji zapisane w ustawieniach translacji IFC. Standardowa instalacja ARCHICADa zawiera translatory wstępnie skonfigurowane i nazwane zgodnie z przeznaczeniem, które mogą być wykorzystywane do zapisywania plików IFC w różnych sytuacjach np.: eksport modelu analitycznego konstrukcji.
Translatory IFC
Ważnym etapem przygotowania modelu do wymiany międzybranżowej jest podjęcie decyzji w jakim celu plik IFC będzie wykorzystywany np.: do prostego wyszukiwania kolizji, zaawansowanej analizy relacji pomiędzy elementami w modelach branżowych w programie Solibri Model Checker lub jako plik referencyjny w innym programie branżowym. W takich przypadkach istotne są różnice w sposobie zapisywania geometri elementów modelu i rodzaju danych niegeometrycznych związanych z modelem. W opcjach translacji dostępne są wszystkie niezbędne ustawienia dotyczące zawartości modelu IFC i sposobu zapisu geometrii: parametrycznego lub zapisu powierzchniowego (BREP). Zapis powierzchniowy wiernie oddaje geometrię obiektów wraz z połączeniami i jest wykorzystywany w plikach referencyjnych przy porównywaniu modeli lub wykrywaniu kolizji. Dodatkowo możliwe jest również rozbicie struktur warstwowych na poszczególne komponenty co umożliwia wykonanie szczegółowych zestawień i przedmiarów. Zapis parametryczny stosowany jest przede wszystkim w sytuacji, gdy model ma być edytowany i przetwarzany w programie docelowym np. w celu skrócenia pracy nad przygotowaniem modelu konstrukcji i zmniejszenia ryzyka błędu w wyniku ponownego modelowania. Poszczególne zagadnienia dostępne w translatorach IFC umożliwiją elastyczne dostosowanie struktury i zawartości pliku IFC. Konfiguracja translacji zawiera opcje dotyczące ustawień filtrowania, sposobu zapisu geometrii i rodzaju eksportowanych parametrów elementów modelu. W każdym z tych zakresów możliwe jest zastosowanie uprzednio zdefiniowanych schematów lub ich indywidualna konfiguracja. Format IFC wykorzystywany jest w wielu różnych procesach BIM, które mogą być z powodzeniem zrealizowane bezpośrednio w programie ARCHICAD.
Modele branżowe mogą być różnie łączone i analizowane. Wbudowany system wyszukiwania kolizji z możliwością definiowania dowolnych grup elementów i tolerancji pozwala na kontrolę stopnia koordynacji pomiędzy projektami branżowymi. Efekty analizy kolizji rejestrowane są automatycznie w narzędziu.
BIM Collaboration Format (BCF)
W 2010 roku zostały opracowane zasady kodowania wiadomości umożliwiające przesyłanie informacji związanych z koordynacją projektów tworząc otwarty standard umożliwiający komunikację BIM między różnymi platformami programowania. Do tego momentu uczestnicy procesu BIM wymieniając komentarze lub informacje o problemach w modelach BIM musieli przesyłać cały model BIM i porównywać różne wersje modelu w celu zidentyfikowania zagadnień jakich dotyczyła wiadomość. ARCHICAD jest jedną z niewielu platform wspomagających projektowanie w technologii BIM, w którym bezpośrednio zaimplementowany został standard BCF. Umożliwiło to bezpośrednie przekazywanie uwag do modeli w postaci notatek zawierających komentarze, słowa kluczowe, osoby odpowiedzialne, widok 3D modelu i informacje na temat powiązanych z notatką elementów budynku. W pliku BCF nie jest przekazywany model budynku lub jego części a jedynie informacje o powiązanych z notatką elementach modelu (poprzez niepowtarzalny globalny identyfikator IFC) zapewnia to zachowanie spójności i jednoznaczności w całym procesie weryfikacji projektu w oparciu o standard IFC na rożnych platformach i w kolejnych wersjach. Ważnym etapem rozwoju standardu BCF jest wdrożenie rozwiązań API (Application Programming Interface) umożliwiających automatyzację wymiany notatek BCF pomiędzy programami co pozwoli na integrację wielu narzędzi do analizy i zarządzania modelami BIM. Bazując na opisanych powyżej standardach idea OPEN BIM dostarcza narzędzi umożliwiających skuteczną komunikację i koordynację w wielobranżowym środowisku projektowy niezależnie od wykorzystywanego oprogramowania. Możliwość wyboru różnych platform wspomagających projektowanie i jednocześnie pełny udział w procesach BIM umożliwia skoncentrowanie się na projektowaniu i współpracy zwiększając efektywność całego przedsięwzięcia budowlanego.
