Czy wiesz, za jaką powierzchnię płacisz podatki
Na wstępie, warto zaznaczyć, że innymi prawami rządzą się pomiary do celów podatkowych i innymi te do celów najmu. Ten artykuł poświęcony jest wyłącznie celom podatkowym. W Polsce uregulowane normami są jedynie pomiary powierzchni na podstawie, których oblicza się podatki od budynków (lub ich części) oraz powierzchnie lokali czy budynków wpisywane do aktów notarialnych przy kupnie/sprzedaży. Tu bezspornie należy wskazać Ustawę o podatkach i opłatach lokalnych (Uopiol) z 12 stycznia 1991r z późniejszymi zmianami oraz normę PN-ISO 9836:1997 (jako techniczne wsparcie ustawy). Według tych dwóch dokumentów mierzone są w Polsce wszystkie budynki do celów podatkowych. Jak to wygląda w szczególe?
Prawny aspekt podatków
W samej Uopiol nie znajdziemy zbyt wiele treści o sposobie wykonywania pomiarów i obliczeń. Jednak Ustawa odwoływała się zawsze do norm polskich. Od 29 kwietnia 2012 jedyną obowiązującą normą w Polsce jest właśnie PN-ISO 9836 (rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki morskiej w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego Dz. U. z 2012 r. poz. 462). Tok rozumowania prawników i mój jest taki – skoro Uopiol wymienia takie słowa jak „budynek”, „budowla” a te słowa mają swoje definicje w Ustawa Prawo budowlane a następnie prawo budowlane przytacza rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu i firmy projektu budowlanego a w nim jest wymieniona norma PN-ISO 9836:1997, jako obowiązująca w Polsce (jedyna do obmiarów powierzchni i kubatur).
Pomiary powierzchni do celów podatkowych
Zawsze dadzą mniejsze powierzchnie niż do celów najmu!
Co podlega opodatkowaniu
Według Uopiol (art. 1a pkt 5) opodatkowaniu podlega powierzchnia użytkowa, a zgodnie z PN-ISO 9836:1997 do powierzchni użytkowej nie wchodzą (jest to osobna grupa powierzchni) powierzchnie usługowe (rozumiane, jako powierzchnie techniczne – w normie pomysłodawca nietrafnie to ujął), tj. całe pomieszczenia techniczne, np.: kotłownia, hydrofornia, rozdzielnia elektryczna. Dodatkowo, do tych powierzchni nie wchodzą powierzchnie ruchu (powierzchnie klatek schodowych, korytarzy, wewnętrznych ramp). Podatków nie płacimy za: klatki schodowe, szachty bez podłóg, strychy nieużytkowe, ściany wyprawione (łącznie ze ścianami działowymi) oraz za powierzchnie, których wysokość jest niższa niż 1,40m.
Powierzchnia konstrukcji, znowu stanowi nie tylko ściany konstrukcyjne, ale również ściany działowe, kominy, szachty, piony wentylacyjne. Według art. 1a punkt 5 Uopiol powierzchnia użytkowa budynku lub jego części to powierzchnia mierzona po wewnętrznej długości ścian na wszystkich kondygnacjach, z wyjątkiem powierzchni klatek schodowych oraz szybów dźwigowych. Za kondygnację uważa się również garaże podziemne, piwnice, sutereny i poddasza użytkowe. Widoczna jest teraz różnica w określeniu (definicji) na to samo pojęcie według Uopiol i normy PN-ISO 9836:1997. Aby wyjść z tego zagmatwania, najprościej można to ująć tak, że podatków nie płacimy za: klatki schodowe, szachty bez podłóg, strychy nieużytkowe, ściany wyprawione (łącznie ze ścianami działowymi) oraz za powierzchnie, których wysokość jest niższa niż 1,40m.
Redukcje wysokości
W przypadku wysokości pomieszczenia lub jego części w przedziale 1,40 a 2,20m płacimy za 50% takiej powierzchni. Za pomieszczenia, które mają ponad 2,20m wysokości podatki płacimy w 100%. Logicznym jest wyższość ustawy nad normą. Warto zauważyć, że te graniczne wartości wysokości wywodzą się ze starej (obecnie archiwalnej) normy PN-70B-02365, co jest bardzo dobre jest kontynuacja tego samego przez kolejne lata. Kolejno, warto zaznaczyć, że te graniczne wartości nie mają nic wspólnego z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Moim zdaniem, wartości między tymi dwoma dokumentami powinny być zbieżne. Wspomnę również, że Uopiol i Prawo Budowlane nie podają definicji poddasza nieużytkowego lub użytkowego, co jest punktem zapalnym w podejmowaniu decyzji czy strych jest użytkowy lub nie. Jeśli chodzi o płyty garażowe to, podatki płacimy za powierzchnię parkingów podziemnych łącznie z komunikacją wewnątrz nich. Płacimy też za wszystkie pomieszczenia techniczne, nawet jeżeli mówimy o tak zwanym piętrze technicznym.


Klatki schodowe
Prawo budowlane nie definiuje również pojęcia klatki schodowej, co też jest punktem zapalnym szczególnie po nowelizacji ustawy, gdzie trzeba pomierzyć i płacić podatek niedługo za części wspólne w nieruchomości. Wiem pisałem, że za klatkę nie płacimy, ale gdzie jest ta granicy klatki schodowej? Bo już za tą granicą, gdzie kończy się klatka schodowa podatek należy płacić. Obecnie, nowe budownictwo ma klatki otwarte, pół otwarte tutaj granica nie jest tak wyraźna. Problemem też są schody ruchome w galeriach handlowych na częściach wspólnych. W tych przypadkach radzimy sobie tak, że rzutujemy otwór w stropie co jest dla nas „przestrzenią ograniczoną ścianami służąca do zainstalowania schodów” – jedyna definicja klatki schodowej znaleziona w PN-ISO 9836:1997.
Szachty, widny, maszynownie, garaże na dachu
Nie płacimy podatku za szachty więc za szacht windowy również, jednak już za maszynownię dźwigu windowego płacimy podatek od nieruchomości. Maszynownia stanowi osobne pomieszczenie posiada strop, podłogę, drzwi i nie można jej utożsamiać z kontynuacją szybu windowego. A co zrobić w przypadku, gdy przy galerii handlowej znajduje się kilkupoziomowy garaż i ostatnia kondygnacja jest odkryta (nie ma dachu) a ściany, barierki są np.: na wysokości ok 1,2m? Niestandardowych przykładów sytuacji w budynkach jest bardzo wiele i każdorazowo należy zinterpretować sytuację indywidualnie. Wynika to z faktu, że polskie przepisy nie są dokładne i nie poruszają wielu sytuacji.
Tereny wokół nieruchomości
Przypominam właścicielom nieruchomości, że zgodnie z art. 4. Pkt. 1.3 (Uopiol) podatek płacimy dla budowli lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 4-6. Podatek płacimy, więc także za drogi, place utwardzone, instalacje, oświetlenie, ogrodzenia, rampy.
Wartość, o której mowa w przepisach o podatkach dochodowych, ustalona na dzień 1 stycznia roku podatkowego, stanowiąca podstawę obliczania amortyzacji w tym roku, niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne, a w przypadku budowli całkowicie zamortyzowanych – ich wartość z dnia 1 stycznia roku, w którym dokonano ostatniego odpisu amortyzacyjnego. Podatek płacimy, więc także za drogi, place utwardzone, instalacje, oświetlenie, ogrodzenia, rampy.
Jakie powierzchnie extra możemy wyłączyć z podatku?
Ważną informacją jest również to, że jeżeli mamy najemcę „medycznego” to za taką powierzchnię najmu podatku od tej powierzchni nie płacimy. Drugim przypadkiem jest, gdy w zabytkowym budynku mamy pustostan. Za taką powierzchnię przez okres pustostanu, również podatku od nieruchomości nie płacimy.
Kopiowanie artykułu lub jego fragmentów bez zgody autora zabronione.
Autor: Adrian Hołub
Tłumaczenie: Monika Hołub